NGÀY VỀ trong giấc MƠ HOA
Số tác phẩm của nhạc sĩ Hoàng Giác chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nhưng trong số đó đã có 2 tuyệt phẩm là Mơ hoa và Ngày về. Đó là niềm hạnh phúc và cũng là “tai ương” cho tác giả.
Định mệnh đã đưa đến cho nhạc sĩ Hoàng Giác một người vợ “trên cả tuyệt vời” để đồng cam cộng khổ, để là điểm tựa tinh thần cho chồng trong giai đoạn lao đao nhất của đời mình. Nói về sắc đẹp, bà Kim Châu (vợ nhạc sĩ) được tôn vào hàng “giai nhân đất Hà thành”. Biết bao chàng công tử phong lưu cầu cạnh được kề cận bên người đẹp, thế nhưng bà Kim Châu đã rũ bỏ tất cả để về “nâng khăn sửa túi” cho chàng nhạc sĩ tuy nghèo nhưng rất mực tài hoa, đúng như ước nguyện của mình.
Hoàng Giác sinh năm 1924, gốc làng Chèm (xã Thụy Phương, Từ Liêm, Hà Nội). Làng Chèm có nghề làm chả giò truyền thống trong câu thành ngữ “giò Chèm, nem Vẽ”. Cha của ông là một nghệ nhân chơi đàn bầu rất hay đồng thời cũng là một võ sĩ quyền anh, từng giữ chức Chủ tịch Liên đoàn Quyền anh Bắc kỳ. Hoàng Giác được theo học ở Trường Bưởi – một ngôi trường rất nổi tiếng thời đó. Bạn học cùng lớp với ông nhiều người sau này trở thành những nhạc sĩ nổi tiếng như Dzoãn Mẫn (tác giả Biệt ly), Ngọc Bích (tác giả Mộng chiều xuân), Đoàn Chuẩn (tác giả Thu quyến rũ)… Hoàng Giác được học nhạc trong nhà trường nhưng cũng giống bạn bè đồng lứa, còn mày mò tự học thêm. Những sáng tác đầu tay của thế hệ ấy đa phần ra đời trong giai đoạn này.
Người đẹp Hà thành
Nhưng bản nhạc đầu tay của Hoàng Giác không phải làm tặng cho… người đẹp Kim Châu. Ông kể: “Lúc bấy giờ, chúng tôi phần nhiều ở lứa tuổi 18, 19, cho nên rất mơ ước có những bài hát của người Việt làm với lời Việt. Lứa tuổi chúng tôi lúc đó hầu hết là học sinh, đều say sưa viết. Mơ hoa cũng là một trong những bài tôi viết thời đó. Đấy là năm 1945, tôi vừa tốt nghiệp Trường Bưởi, ở gần nhà tôi có một thiếu nữ trong Hà Đông ra, cô mới tuổi 16 thôi. Dáng người cô thon nhẹ, tóc dài. Chúng tôi gặp gỡ, trao đổi và có những tình cảm quyến luyến như những chàng trai, cô gái tuổi mới lớn khác. Nhìn cô, tôi liên tưởng ngay đến các cô ở làng hoa Ngọc Hà mà sáng sáng tôi hay gặp trên đường đi học. Thế là tôi mơ ước viết một bài để tặng cô ấy, tức nhiên trong lòng đã mang một giấc mơ. Và đấy là bản nhạc đầu tay trong cuộc đời sáng tác của tôi”.
Không chỉ biết sáng tác, cậu thanh niên Hoàng Giác còn sở hữu một giọng hát trầm ấm và điêu luyện, thế nên cô thiếu nữ – hoa khôi đường Quán Thánh sau vài lần theo bố mẹ đến dự những buổi trình diễn ca nhạc ở Nhà hát Lớn đã thấy hồn mình rung động, thầm ao ước chàng nghệ sĩ hào hoa kia là ý trung nhân của mình.
Cách mạng tháng Tám 1945 bùng nổ, Hoàng Giác hăng hái tham gia. Trong Tuần lễ vàng ở Hà Nội, Hoàng Giác đăng đàn diễn thuyết. Tài ăn nói của chàng đã thu về nhiều thắng lợi cho ngân sách của chính phủ non trẻ. Trong đám đông đứng nghe, có cả “giai nhân đường Quán Thánh”, cô lặng lẽ tháo tất cả vòng, xuyến bỏ vào thùng ủng hộ cách mạng. Và cũng như những buổi nghe hát ở Nhà hát Lớn, trong tâm tư cô cũng thổn thức ước nguyện.
Nhưng cái anh chàng “phổi bò” kia thì lại quá vô tình… chẳng biết gì sất! Đến khi toàn quốc kháng chiến, Hoàng Giác tham gia Đoàn Tuyên truyền xung phong và một tuyệt phẩm nữa được ra đời vào năm 1947, ca khúc Ngày về: “Tung cánh chim tìm về tổ ấm. Nơi sống bao ngày giờ đằm thắm. Nhớ phút chia ly, ngại ngùng bước chân đi. Luyến tiếc bao ngày xanh… Tha thiết mong tìm về bạn cũ. Nhưng cánh chim mịt mùng bạt gió. Vắng tiếng chim xanh ngày vui hót tung mây. Mờ khuất xa xôi nghìn phương…”.
Tác phẩm của Hoàng Giác không chỉ có Mơ hoa và Ngày về mà còn có cả Lỡ cung đàn, Quê hương, Hương lúa đồng quê, Bóng ngày qua… và ba ca khúc hợp soạn với nhạc sĩ Nguyễn Thiện Tơ Tiếng hát biên thùy, Qua bến năm xưa và Trên đường về; nhưng nhắc tới Hoàng Giác là người ta nhớ ngay đến hai ca khúc đầu tiên, đặc biệt là Ngày về – nhạc sĩ đã làm trên đường công tác được về thăm nhà.
Năm 1951, sáu năm sau những rung động đầu tiên trong tâm hồn thanh khiết của “giai nhân đường Quán Thánh” – định mệnh hình như cũng biết được tâm nguyện thầm kín của nàng nên đã run rủi cho song thân của Hoàng Giác cậy nhờ mai mối đi hỏi cô Kim Châu cho con trai họ. Cả Hà Nội xôn xao. Bao nhiêu chàng trai thất vọng. Cũng có người can ngăn bố mẹ nàng không nên gả con gái cho “thằng nghệ sĩ nghèo rớt mồng tơi”. Thế nhưng có ai biết được ước mơ của nàng, và nàng đã hân hoan chấp nhận lời cầu hôn. Thế là người đẹp Kim Châu trở thành “bà Hoàng Giác” năm 19 tuổi.
Cuộc sống êm đềm của đôi vợ chồng Hoàng Giác – Kim Châu chỉ kéo dài được khoảng hơn 15 năm thì tai họa ập xuống, khi chính quyền Sài Gòn thời ấy “cắc cớ” chọn bài Ngày về làm nhạc hiệu cho chương trình “Tiếng chim gọi đàn” (tên một bài hát của nhạc sĩ Hoàng Quý) – một chương trình “chiêu hồi”. Dạo ấy, chính quyền miền Nam đã sử dụng khá nhiều ca khúc của “phía bên kia” như bài Tiếng gọi thanh niên của Lưu Hữu Phước trở thành quốc ca, rồi Sơn nữ ca, Lời người ra đi của Trần Hoàn, Thiên thai, Bến xuân của Văn Cao… nhưng Ngày về lại rơi vào trường hợp “nhạy cảm” nhất cho nên không chỉ tác giả mà cả gia đình của ông cũng chịu nhiều hệ lụy. Tai họa này đã biến bà Kim Châu từ một người vợ yếu đuối đã tự gắng gượng và trở thành “lao động chính”, một mình bà phải chạy vạy, lo toan chuyện cơm áo để nuôi sống chồng con. Đằng đẵng suốt bao nhiêu năm trời bà cặm cụi may vá, đan len thuê kể cả phết hồ dán bao bì. Bà không từ chối bất cứ việc gì, cho dù là nhỏ nhặt hoặc lao nhọc, miễn sao đem lại cho bà chút tiền để khả dĩ mua được thức ăn nuôi sống gia đình.
Cực khổ như thế nhưng đó cũng là thời gian bà cảm thấy rất hạnh phúc, vì bà không chỉ được chia sẻ hoạn nạn với ông mà còn thấy… ông che mặt khóc khi chứng kiến vợ mình quá cơ cực. Và với bà, như thế cũng là một sự đền bù ấm áp.
Ngày Về- Nhạc Hoàng Giác- Hát Ngọc Bảo
Mơ Hoa- Nhạc Hoàng Giác- Hát T. Th
Thoáng gặp, thoáng yêu trong NẮNG CHIỀU
Có thể nói nhạc phẩm Nắng chiều của nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn là một trong những bài nhạc boléro “kinh điển”, được viết với cung trưởng trẻ trung, buồn mà không bi lụy – rất hiếm gặp trong thời kỳ đầu của dòng nhạc boléro và cả sau này…
Trong một lần ngồi uống bia ở 81 Trần Quốc Thảo (TP.HCM), anh bạn vong niên của tôi – nhà thơ Mịch La Phong khăng khăng bảo rằng ca khúc Nắng chiều là do Lê Trọng Nguyễn “cóp” lại từ một ca khúc nước ngoài. Rồi anh hát bài này bằng tiếng Anh, giọng… Quảng Nam nghe rất buồn cười: “Ai rí mem bờ tú du ờ gần. Xờm thài a crái in đơ mun lai. Goen í vơ ning sơ rúm bi sần. Ón rai lầu mí thói ờ lền thai…”. Tôi phản đối: “Theo nhiều tài liệu thì Nắng chiều không chỉ có bản tiếng Anh mà còn cả tiếng Hoa, tiếng Nhật, tiếng Thái Lan và cả tiếng Campuchia nữa…”. Qua bài này, người viết cố gắng làm sáng tỏ sự ngộ nhận không chỉ của bạn tôi mà có lẽ còn của nhiều người nữa.
![]() ![]() |
Lê Trọng Nguyễn sinh năm 1926 tại Điện Bàn (Quảng Nam). Ông tên thật là Lê Trọng, còn chữ Nguyễn là họ của mẹ (sau này vợ ông cũng ghép tên ông vào trước tên mình: Lê Trọng Nguyễn Thị Nga). Cha mất sớm, bà mẹ trẻ chấp nhận ở góa để nuôi ông và người em gái cho đến lúc trưởng thành… Có lẽ cơ duyên để ông đến với âm nhạc là do có một thời kỳ (1942-1945) ông sống ở Hà Nội và làm bạn với nhạc sĩ Nguyễn Xuân Khoát. Sau này, ông học hàm thụ Trường École Universelle (Pháp) và trở thành hội viên Hội Nhạc sĩ Pháp SACEM (La Société des auteurs, compositeurs et éditeurs de musique). Ca khúc đầu tay Ngày mai trời lại sáng được viết năm 1946. Ông sáng tác không nhiều nhưng những tác phẩm của ông đều có giá trị nghệ thuật cao, giai điệu và ca từ trau chuốt, hình ảnh đẹp như tranh (Chiều bên giáo đường, Lá rơi bên thềm, Sóng Đà giang, Sao đêm…). Tuy nhiên, nói đến Lê Trọng Nguyễn là người ta nghĩ ngay đến ca khúc Nắng chiều.
Lai bóng hồng trong một bản nhạc
Chất “bột” để “gột nên hồ” đầu tiên cho Nắng chiều là trong thời kỳ Nhật đảo chính Pháp (1945), có một gia đình công chức Nam triều từ Quy Nhơn chạy ra tá túc ở Hội An, gần nhà của Lê Trọng Nguyễn. Gia đình này chỉ có duy nhất cô con gái đang tuổi xuân thì. Tình yêu giữa đôi bạn trẻ chớm nở, đẹp và mong manh như cánh hoa trong thời ly loạn. Chỉ ít lâu sau, gia đình nàng lại rời bỏ Hội An.
Một thời gian sau, Lê Trọng Nguyễn cũng bỏ Hội An ra Huế. Ở đây anh có người bạn thân Vũ Đức Duy, anh này là cháu họ bà Từ Cung (thân mẫu vua Bảo Đại). Anh bạn này thường rủ Lê Trọng Nguyễn đến thăm bà Từ Cung ở cung An Định (cung này không nằm trong thành nội mà ở sát bờ sông An Cựu) vừa ngắm cảnh. Chính từ những chuyến đi chơi này mà Lê Trọng Nguyễn gặp được “chất bột” thứ hai: nàng thiếu nữ họ Hoàng, hoa khôi của đất thần kinh. Một chiều ngồi bên hồ sen, bất chợt cô gái ấy đi qua. Bóng dáng thướt tha ấy “ngược sáng” trong ánh tà dương. Nhìn “cô này”, bất giác Nguyễn… nhớ “cô kia” quá đỗi! Thế là bật lên tứ nhạc: “Qua bến nước xưa lá hoa về chiều. Lạnh lùng mềm đưa trong nắng lưa thưa. Khi đến cuối thôn chân bước không hồn. Nhớ sao là nhớ, bóng người ngày xưa…”. Chỉ trong vòng nửa tiếng đồng hồ, Lê Trọng Nguyễn đã viết xong Nắng chiều (1952). Ở Huế, Lê Trọng Nguyễn còn chơi thân với nhóm bạn văn nghệ (Minh Trang, Dương Thiệu Tước, Nguyễn Hiền, Kim Tước…) nên khi bản Nắng chiều được xuất bản, chính Minh Trang là người hát và thu âm đầu tiên. Bản thu âm được phát thường xuyên trên hai đài phát thanh Huế và Sài Gòn từ năm 1953 trở về sau khiến Nắng chiều lan tỏa khắp Trung – Nam.
Nắng chiều và hai bóng hồng… ngoại
Năm 1957 ban nhạc Toho Geino (Nhật Bản) sang Việt Nam lưu diễn, và họ đã nhờ phía Việt Nam chọn 12 ca khúc đang nổi tiếng trong nước để tập và sẽ hát “giao lưu” với khán giả. Duyên trời đã đưa đẩy nữ ca sĩ Midori Satsuki chọn hát Nắng chiều và cô đã được khán giả ở Hội chợ Thị Nghè hoan hô nhiệt liệt. Thích quá, Midori Satsuki quyết định chuyển soạn cho Nắng chiều có cả lời Nhật lẫn lời Anh (với tựa Evening sunshine hoặc Afternoon sun), và cô đã thể hiện rất thành công trên đài phát thanh Sài Gòn và Tokyo trong suốt nhiều năm với bản nhạc “tủ” này. Vậy là Nắng chiều không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn vang vọng khắp xứ Phù Tang… Từ cái “duyên” do Nắng chiều đem tới, tác giả ca khúc và người thể hiện đã gặp gỡ nhau, rồi tỏ ra rất “tâm đầu ý hợp”. Họ đã có một thời gian bên nhau thật đẹp khi ở Việt Nam và khi Midori Satsuki về nước họ vẫn giữ liên lạc qua thư từ (năm 2004, gia đình cố nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn và những người thực hiện CD Lê Trọng Nguyễn Collection ở California (Mỹ) đã liên lạc được với bà Midori Satsuki. Bà vẫn còn làm việc ở Đài truyền hình Tokyo và xác nhận là mình vẫn còn nhớ bản Nắng chiều).
Chưa hết, năm 1960 cô ca sĩ Đài Loan tên Kỷ Lộ Hà đến Đà Nẵng trình diễn và đã làm khán giả Việt Nam bất ngờ khi cô hát Nắng chiều bằng tiếng Hoa do Thận Chi đặt lời. Thận Chi (1928-1988) là một tên tuổi lớn của Đài Loan trong lĩnh vực biên kịch và soạn nhạc. Ông cũng thành công trong việc đặt lời Hoa cho nhiều ca khúc quốc tế, trong đó có Nắng chiều… Khi biết tác giả của Nắng chiều đang ở Hội An, Kỷ Lộ Hà đã đến gặp để xin phép về mặt tác quyền. Tuy Lê Trọng Nguyễn không chính thức thừa nhận nhưng nhiều người trong giới, cùng thời với Lê Trọng Nguyễn đã tiết lộ rằng ngay trong cuộc gặp ấy, “Đài ca nương” đã bị “Việt nhạc lang”… hớp hồn bởi nét hào hoa, lịch thiệp – thậm chí nàng còn viết thư cho chàng.
Nghĩ cũng… ngộ, Nắng chiều được hình thành từ cảm hứng do hai giai nhân “nội” mà tác giả thoáng gặp, thoáng yêu đem lại. Rồi Nắng chiều nổi tiếng lan ra hải ngoại lại cũng do hai bóng hồng “ngoại” đến với nhạc sĩ: gặp một thoáng, yêu một thoáng. Thoáng tụ, thoáng tan như vạt nắng chiều.
Hà Đình Nguyên
LÊ TRỌNG NGUYỄN: ánh nắng chiều vụt tắt | |
|
|
“Nắng Chiều” có thể được coi như một tác phẩm đặc biệt của tân nhạc Việt Nam. Đặc biệt ở chỗ nhạc phẩm này – viết từ trước năm 1950 và được hoàn tất vào năm 1953 – đã được chuyển sang lời Nhật vào cuối thập niên 50. Qua đến thập niên 70 còn được chuyển sang Hoa Ngữ.“Nắng Chiều” lời Nhật đã do nữ danh ca Midori Satsuki trình bày lần đầu tiên tại Hội Chợ Thị Nghè, liên tiếp trong hai tuần lễ vào năm 1958. Chính nhạc sĩ Nguyễn Hiền là điều hợp viên chương trình văn nghệ của Hội Chợ Thị Nghè đã giới thiệu nhạc phẩm này với Midori Satsuki trong đoàn Ca Vũ Nhạc Nhật Bản Toho Geino do ông mời sang trình diễn, mặc dù lúc đó ông chưa quen biết với tác giả là nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn.Trong khi đó “Nắng Chiều” vào thập niên 70 còn được nữ ca sĩ nổi tiếng của Đài Loan là Kie Lou Ha trình bày bằng Hoa Ngữ với tựa đề “Tình Ca Việt Nam”. Nhạc phẩm này đã được dân chúng Đài Loan và Hồng Kông đón nhận nồng nhiệt, cùng một lúc được báo chí tại hai nơi này xưng tụng là một trong những bài tình ca hay nhất. Vào ngày 20 tháng 8 năm 2005 tới đây, “Nắng Chiều” sẽ lại được nữ ca sĩ trẻ Doanh Doanh trình bày bằng tiếng Trung Hoa trong chương trình video có thu hình của trung tâm Asia tại thành phố Houston.Với những điểm đặc biệt đó, “Nắng Chiều” đã trở thành nổi tiếng hơn cả người khai sinh ra nó là nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn, đã vĩnh viễn ra đi vào ngày 9 tháng 1 năm 2004. Chính hiền thê của nhạc sĩ họ Lê là chị Nguyễn Thị Nga cũng đã biết tới Nắng Chiều và Lá Rơi Bên thềm trước khi biết tác giả là người bạn đời hơn mình 20 tuổi sau đó…Ngay trong thời gian đầu mới quen nhau, do bản tính khiêm nhường, Lê Trọng Nguyễn không bao giờ để lộ ra cho chị Nga biết ông là một người từng được nhạc sĩ Phạm Đình Chương, người bạn rất thân của ông, đánh giá không những là một nhạc sĩ có tài mà còn là một học gỉa âm nhạc mà ông thường bàn luận trong nhiều dịp sáng tác.Mãi cho đến khi được người bạn thân tên Mai Hương, con của người bạn Lê Trọng Nguyễn tiết lộ, chị mới biết đó là một nhạc sĩ tài ba mà khi mới gặp ông lần đầu tiên vào năm 1961, nhạc sĩ Nguyễn Hiền đã nhận thấy ở nơi ông có nhiều nét rất đặc biệt về kiến thức tổng quát cũng như âm nhạc.Thời kỳ thường gặp Lê Trọng Nguyễn, chị Lê Thị Nga là nhân viên Hàng Không Việt Nam, làm việc tại quầy bán vé và Lê Trọng Nguyễn làm việc cho công ty Hoa Kỳ Sealand ngoài Đà Nẵng. Ông thường hay đi đi, về về Sài Gòn nên đã trở thành người hành khách quen thuộc với nhân viên quầy vé Lê Thị Nga, một cựu nữ sinh Trưng Vương ra trường vào năm 1963.Hai người quen nhau năm 1968 và chính thức thành hôn vào năm 1970, mặc dù trước đó chi Nga có vẻ hơi ngại khi biết Lê Trọng Nguyễn là một nhạc sĩ, vào thời đó thành phần này thường được coi như có cuộc sống phóng túng nếu không muốn nói là lăng nhăng…Nhưng tính tình hiền hòa và dễ mến của nhạc sĩ họ Lê cùng với cung cách sống hoà nhã và nặng tinh thần trách nhiệm của ông đã khiến chị hết sức thương yêu người chồng cách biệt tuổi tác khá nhiều. Trước khi thành hôn, ông đã viết nhạc phẩm Tìm Nơi Em, sáng tác năm 69 là năm tình yêu đã nẩy nở sâu đậm giữa hai người sau khi quen năm 68. Hai người sống với nhau thật hạnh phúc và họ đã có với nhau 3 con gái: Lê Minh Đức, Lê Minh Ngọc và Lê Minh Thư và 1 con trai Lê Trọng Phúc.Lê Trọng Nguyễn là tên thật của tác giả nhạc phẩm Nắng Chiều. Ông sinh ngày 1 tháng 5 năm 1926 tại Điện bàn, tỉnh Quảng Nam trong một gia đình gia giáo. Thân phụ ông qua đời sớm, thân mẫu ông một tay quán xuyến gia đình nuôi hai con đi học cho đến tuổi trưởng thành. Em gái ông qua đời từ khi mới 23 tuổi sau khi lập gia đình và có được 3 con, được Lê Trọng Nguyễn nhận làm dưỡng tử.Do lòng yêu âm nhạc và chịu nặng ảnh hưởng văn hoá Pháp, nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn đã tự học nhạc và ghi danh theo học hàm thụ ở trường âm nhạc École Universelle tại Pháp và sau đó trở thành hội viên của tổ chức S.A.C.E.M. Năm 1957, một số tác phẩm của ông được phổ biến tại Pháp, được biết tới nhiều trong số đó là nhạc phẩm “Sóng Đà Giang”Lê Trọng Nguyễn khởi sự viết nhạc vào năm 1946 với những tác phẩm đầu tiên là Đừng Quên Nhau, Trăng Lại Sáng, Thuyền Lãng Tử, Lời Việt Nữ, Ngày Mai Trời Lại Sáng, Nắng Chiều, vv…Ngoài lãnh vực ca nhạc, ông từng giữ những vai trò quan trọng cho nhiều công ty thương mại lớn. Như năm 1965 ông làm giám đốc công ty Centra của Pháp. Từ năm 1968 ông là giám đốc điều hành của công ty Sealand của Mỹ tại Đà Nẵng. Sau khi lập gia đình, ông từ giã công ty Sealand ở Đà Nẵng để về sống với vợ ở Sài Gòn trong một cuộc sống đạm bạc.Sau khi lập gia đình, ông từng viết nhạc và làm giám đốc phim Đất Khổ do Hà Thúc Cần đạo diễn. Phim được quay nhiều ở Huế, một phần ở Quảng Trị và Đà Nẵng. Với các tài tử Vân Quỳnh, Lê Thương, Bích Hợp, Minh Trường Sơn , Kim Cương, vv…Đến năm 1973, ông được đề cử giữ chức vụ giám đốc Nhà Máy Dầu Hoả Cửu Long, thuộc tổng công ty Mekong của ông Nguyễn Ngọc Linh. Cũng trong năm này, nhạc phẩm Nắng Chiều được đưa vào cuốn phim cùng tên do Quách Thoại Huấn sản xuất với tài tử là La Thoại Tân.Khi biến cố tháng 4 năm 75 xẩy ra, ông không quan tâm mấy đến việc tìm đường ra đi vì khi đó ông còn giữ liên lạc với công ty Sealand của người Mỹ mà ông từng làm giám đốc nên ông tin họ có thể cho gia đình ông rời khỏi Việt Nam. Nhưng thật sự trong lòng ông cũng không nghĩ là qua hải ngoại có thể sống được. Hơn nữa, lúc đó 2 con ông còn nhỏ, nếu mang vợ và 2 con cùng một mẹ già theo thì trách nhiệnm sẽ rất nặng, ông sợ khó lòng kham nổi nên đã quyết định ở lại.Sau 75, ông mở lớp dạy nhạc tại nhà trên đường Nguyễn Minh Chiếu, Phú Nhuận. Khoảng 5 năm sau, ông tự sản xuất đàn guitar và mandoline bán cho những bạn thân, mua với tính cách ủng hộ một người bạn nghệ sĩ dễ mến.Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn cùng vợ và 2 người con đầu sang Mỹ năm 1983. Thời gian đầu tiên, sức khỏe của ông có phần giảm sút, tuy nhiên ông vẫn mở lớp nhạc dạy tại nhà trên đường số 8 ở thành phố Los Angeles. Một thời gian sau, vợ chồng ông tậu được một căn nhà ở thành phố Rosemead, vùng San Gabriel Valley cũng thuộc quận Los Angeles.Thời gian này vợ ông kiên trì theo học đại học và ra trường năm 1990 nhưng đã đi làm trước đó 1 năm. Trước đó 2 người cùng học 2 năm đầu ở Junior College, chồng học về nhạc với mục đích nhận thấy được sự khác biệt giữa nhạc Mỹ và Pháp, còn vợ về ngành kế toán, nhắm đến một việc làm vững chắc sau này để phụ giúp gia đình. Tuy nhiên sau khi học xong, Lê Trọng Nguyễn được nhạc sĩ Phạm Đình Chương – cùng với Mai Thảo là hai ngươì bạn thân của ông – khuyên nên kiếm một nghề khác để mưu sinh thay vì nhạc vì tuổi ông lúc đó đã xấp xỉ 60, nhưng ông không làm gì khác hơn là dạy nhạc.Chị Lê thị Nga cho biết, đến cuối năm 2002 vì có nhiều triệu chứng không tốt về sức khỏe, nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn được đưa vào bệnh viện với kết quả không hay vào đầu năm 2003 là ông bị ung thư phổi.Sau khi được xác nhận là mang căn bệnh nan y trong người, Lê Trọng Nguyễn đồng ý để bệnh viện Garfield tiến hành giải phẫu với đôi chút hy vọng còn kéo dài được thời gian sống cạnh vợ con. Sau cuộc giải phẫu, tình trạng sức khoẻ của ông được ghi nhận là khả quan trong 2, 3 tháng đầu. Nhưng qua đến tháng thứ tư lại cho thấy có nhiều triệu chứng bất thường, để sau đó được biết trong lá gan của ông có một bướu nhỏ. Tuy nhiên nguyên nhân chính đưa đến cái chết của ông vẫn là căn bệnh ung thư phổi.Trước tình trạng càng ngày thêm trầm trọng về sức khỏe, nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn được chuyển vào trung tâm chuyên về ung thư City Of Hope ở Duarte, gần thành phố Los Angeles. Nhưng mọi cố gắng của trung tâm này đã không mang lại một tia hy vọng nào cho vợ con cùng gia đình ông…Rồi việc gì phải đến đã đến vào hai ngày sau khi nắm tay người vợ thân yêu lần cuối. Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 4 giờ 15 sáng ngày 9 tháng 1 năm 2004 bao quanh bởi vợ, các con, các cháu cùng toàn thể gia đình. Đó cũng là lúc ánh nắng chiều vụt tắt nơi tâm hồn những người thân yêu của ông.Trước khi qua đời, vào năm 2000, nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn khởi sự viết quyển “Nghệ Thuật Viết Nhạc”. Vào dịp Tết đầu năm 2003, trong một buổi họp mặt cùng các con, ông ân cần mang quyển sách đó ra nói rằng ông viết để tặng cho vợ và các con. Nhưng trong thời gian thực hiện phần đánh máy cho tác phẩm của ông thì sức khỏe nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn đang ở trong tình trạng sa sút rất nhiều.Gần đây người vợ cách biệt tuổi tác nhưng rất gần gũi tình cảm và từng gắn bó với ông suốt 34 năm đã tổng hợp được một số nhạc phẩm của ông được thu thanh rải rác trên các CD của nhiều trung tâm nhạc để đưa vào CD “Lê Trọng Nguyễn Collection” mới được ra mắt ở nam California vào ngày 17 tháng 4 năm 2005 tại phòng sinh hoạt nhật báo Viễn Đông.Không ai phủ nhận được giá trị nghệ thuật trong số ít sáng tác của Lê Trọng Nguyễn, trong số có nhạc phẩm Sao Đêm được ông rất ưng ý về mặt kỹ thuật cũng như nghệ thuật. Trong khi đó đối với quần chúng thì Nắng Chiều được coi như nhạc phẩm tiêu biểu của ông được phổ biến rất rộng rải tại Việt Nam từ những năm cuối thập niên 60.Về phiên bản Nắng Chiều lời Trung Hoa, sau này qua Mỹ, một người con của ông đã tìm thấy khi tình cờ nghe được cassette phát bài này ở phố Tầu Los Angeles. Sau này còn tìm thêm được 1 CD của cùng công ty sản xuất có ca khúc này cũng do Ke Lo Ha trình bầy. Còn phiên bản tiếng Nhật do Midori Tatsuku diễn tả, một cặp vợ chồng người Việt Nam từng sống nhiều năm ở Nhật và hiện cư định cư tại Hoa Kỳ đang giúp vợ ông truy tìm. Đây là kỷ niệm do người chồng tặng người vợ trước khi họ thành hôn bên Nhật.Một chương trình nhạc đặc biệt gồm những sáng tác của cố nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn cũng sẽ được thực hiện vào mùa hè năm nay do một số thân hữu của ông tổ chức tại thành phố Falls Church, tiểu bang Virginia. Đó cũng là dịp ra mắt CD “Lê Trọng Nguyễn Collection” và tập nhạc của ông do vợ và các con ông thực hiện, coi như những kỷ niệm quí giá nhất của người chồng và người cha thân yêu, đã qua đời như một ánh nắng chiều vụt tắt… |
NẮNG CHIỀU- Nhạc Lê Trọng Nguyễn- Hát T. Th
Nắng Chiều được hát bằng Nhật ngữ.
Nắng Chiều hát bằng tiếng Hoa ngữ.
Xin nói rõ thêm là bản nhạc Nắng Chiều được hát bằng Nhật ngữ và Hoa ngữ bởi các ca sĩ hiên thời chứ không phải do các ca sĩ ngày xưa là Midori Satsuki của Nhật Bản và ca sĩ Kỹ Lộ Hà của Đài Loan. Người viết sẽ cố gắng sưu tầm nguyên bản của hai ca sĩ thời đó.